Ca Dao Tục Ngữ Về Phú Thọ / Top 7 # Xem Nhiều Nhất & Mới Nhất 4/2023 # Top View | Dtdecopark.edu.vn

Ca Dao Tục Ngữ Phú Yên

Cám Ơn Quý Vị Đã Ghé Thăm Trang Ca Dao Tục Ngữ Phú Yên

Ngô Sao Kim!

Trong hơn một thập niên chúng tôi đã đi nhiều nơi trong tỉnh Phú Yên, thu băng, ghi chép qua những buổi trà đàm với nhiều vị lão thành cũng như tham dự những ngày lễ hội, chúng tôi đã hoàn thành được vài tập ca Dao và tục ngữ địa phương.

Chúng tôi giữ nguyên bản với nhiều phương ngữ mà có lẽ khó hiểu đối với những địa phương khác. Dĩ nhiên những góp nhặt nầy có thể khác với những bản mà quý vị đã thuộc hay biết vì ca dao tục ngữ luôn luôn thay đổi tùy địa phương và vốn văn hóa sẵn có.

Mong được quý vị chiếu cố và bổ sung để làm giàu thêm cho kho tàng văn học dân gian tỉnh nhà.

Ngô Sao Kim Posted in Đại Cương

Ca Dao Phú Yên bổ Túc Ăn cơm tao, mày khổng biết lo, Chẳng thà tao cho chó ăn no giữ nhà. Ăn nên đọi nói nên lờiAnh Ngữ: Dot your i’s and cross your t’s Đi chợ phải thói ăn hàng, Mua ba đồng mắm, chợ tan mới về.Đi chợ quen thói ăn hàng, Không bánh thì trái, không đàng thì khoai.

Bọn chận bò ở tận Gò Môn, Tai nghe hò lớ tới chôn cái đầu đày.

Ăn uống khoan thai là người thanh cao Ăn uống nhồm nhoàn là người thô tục

Ăn uống nhồm nhoàm là phàm phu tục tử

Đũa con, đũa bếp có đôi, Còn một cái vá mồ côi một mình.

Đưa dâu bằng sõng, bằng ghe, Chớ đưa bằng bè ướt áo bà mai…Đất Cù Du là nơi chiếu tốt Lãnh nào đẹp bằng lãnh Ngân Sơn Em đừng so sánh thiệt hơn, Tình anh đây ví thử keo sơn nào bằng. Cù Du và Ngân Sơn ? Những địa danh thuộc huyệnTuy An, Phú Yên. Đất Hòa Đa đen mà sinh bông trắng, GáiTuy Hòa dang nắng cũng xinh.

Đầu con, đầu vợ, Đứa lớn, đứa bé, đứa bế, đứa nằm, Đứa lên một, đứa lên ba, đứa lên năm, đứa lên bảy. Tao biểu mày quảy, mày không quảy, Mày để tao quảy về cái đất Phú Ơn, (Phú Yên). Nặng nề gánh vác giang sơn, Đầu con, đầu vợ, cái đất Phú Ơn ta lại về. Nhìn trông đỉnh núi tứ bề . Cành mai chớm nở, ta về xứ ta!* Hoặc: Đây con, đây vợ, Đặt địa bàn kim chạy tứ dăng Em thương anh từ thuở còn trăng, Bây giờ trăng lặn, trăng trằm còn sao…

Đặt ra biết cắt biết may, Cắt ra cái áo có tay, có hò…

Đề Gi có núi Lạng Sơn Có đầm Đạm Thủy nước dờn dợn xanh Có thơ có rượu có tình Có trăng có gió, có mình có taĐề Gi : Các Địa danh thuộc tỉnh Phú Yên Để anh nhẹ bước dời chân, Đừng bày níu nẵn giữa sân nẫu cười.* Nẫu: Người ta, Bọn họ Đỗi đường ở dưới lên đây, Tôi không biết thứ, chị em bày tôi kêu!

Đỗi đàng lại gặp môn tiên, Mấy đồng một khúm, ăn thêm no lòng…* Môn tiên = Khoai sọ; Khúm: Đống nhỏ Đời xưa cho chí đời nay, Những người nhướng mắt thì hay ngó trời

Đờn đứt dây tội lắm quớ trời, Đói cơm ai đỡ, lỡ lời ai binh?

Đừng nghe lời thá đãi đưa, Làm tuồng sớ lỡ, đổ thừa mẹ cha!

Đà bà cổ thấp ngang vai Thương chồng thì ít, yêu trai lại nhiều

Phú YênĐãi người dùm đám mấy heo, Đưa anh lên huyệt, có nghèo em cũng ưng…

Đàn bà chơi với đàn bà Một đồng tiền giáng đục ra chuông kềnh

Đàn bà chưa nói đã cười Lương duyên vất vả, cuộc đời truân chuyên

Đàn bà chân thẳng ống đồng Khó con mà lại sát chồng, nguy nan

Đàn bà có mắt màu nâu Tính cương nói thẳng chẳng cầu lụy ai

Đàn bà không biết nuôi heo là đàn bà nhác Đàn ông không biết buộc lạt là đàn ông hư

Đàn bà không có âm mao Chẳng tốn danh thể, cũng hao của tiền

Đàn bà lanh lãnh tiếng đồng Một là sát chồng, hai là hại con

Đàn bà mặt mỏng, mồm cong Điêu toa, mà lại còn không thiệt thà

Đàn bà tốt tóc thì sang Đàn ông tốt tóc thì mang nặng đầu

Đàn bà tóc tốt thì sang Đà ông tóc tốt chỉ mang nặng đầu

Đàn bà tuổi mẹo là sang Tuổi hợi càng sướng, mùi càng thảnh thơiĐàn bà vú lép, to hông Đít teo bụng ỏng, cho không chẳng cầu

Đàn bà xương má nổi cao Buồn chồng, phòng vắng biết bao nhiêu lần

Đàn bà yếu chân mềm tay Làm ăn chẳng được lại hay nỏ mồm

Đàn ông gối dụm, chân chàn Chẳng cô gái đẹp cũng nàng nết na

Đàn ông gân trán nổi cao Tánh tình nóng nảy, dạt dào ái ân

Đàn ông ít tóc: an nhàn Đàn bà ít tóc: dở dang duyên tình

Đàn ông mà kém bộ râu Văn chương cũng dở, công hầu đừng mongĐàn ông miệng rộng thì sang Đàn bà miệng rộng tan hoang cửa nhà * Hoặc: Đàn ông quan tắt thì sang

Đàn ông rộng miệng thì tài Đàn bà rộng miệng, điếc tai xóm giềng

Người khôn con mắt dịu hiền Người dại con mắt láo liên nhìn trời!

Đàn ông râu quặp vô cằm Tham ăn với vợ, lằm bằm với con

Đàn ông trán dựng có tài Đàn bà trán dựng lâu đài soi gương

Đàn ông tuổi tý thì tài, Đàn bà tuổi tý thì hai đời chồng.

Đêm nằm nghĩ mẹ già nua, Cơm ăn ba hột, lui cui tối ngày.

Dốc nào ngược bằng dốc Xuân Đài Đèo cao, dốc ngược đườ,ng dài Anh còn qua được huống chi vài lạch sông* Các Địa phương thuộc Tuy An, Tuy Hòa

Đi đứng hổng mạnh, ăn nhanh Cuộc đời lên thác xuống gềnh nhiều phenĐi đứng khoan thai, chẳng ai sánh bằng

Đi đâu cà niểng đi hoài, Cử nhơn chẳng đậu, tú tài cũng không.

Đói rụng râu rầu rụng tóc* Anh Ngữ: Care kill the cat Đôi ta không mốt thì mai Không mau thì chậm cũng có ngày gặp nhauĐôi ta mới ngộ tình thương Dù ai đem nhiễu đổi lương cũng đừng…

Đôi ta như cá mành sơn, Nằm trên bọt nước chờ cơn mưa rào.

Đòn gánh gãy hai, ta còn tháp Con gái lỡ thì như oáp đu cây.* Oáp: Động vật thuộc họ ếch nhái, thường bám trên cây (Chàng hiu) Đòn gánh khum chuốt cạnh chuồn chuồn, Một trăm sợi chỉ cũng luồn lỗ kim.Đông về neo gạnh thuyền treo, Không đi biển được, gác chèo thúng chai. Ổ qua xanh, ổ qua trắng, Ổ qua mắc nắng, ổ qua đèo.*Qua = Khổ qua Ở đời có bốn cái ngu Ở đời có bốn cái ngu Làm mai, lảnh nợ, gác cu, cầm chầu (*)* Làm mai hay bị oán, Gác cu :Canh bắt chim cu gáy Ở trong tức nước nhảy ngoi Ở ngoài ếch ngỡ là vui tìm vàoA Man núi ngất tầng cao Ngó về chợ Giã nao nao cam tràng Núi ngăn sao thấy được nàng Nhớ ai mặt võ mày vàng nhớ ai* Núi A Man thuộc xã An Thạch, Phú Yên. Đây là ngn núi cao nằm riêng rẽ bên bờ sông Cái, núi có nhiều khe dộ, nơi có chùa cổ Châu Lâm tự Ai ơi liệu sức mà bê, Chớ đừng cố mạng là đồ cả mô.Ai ơi về với Sông Hinh, Đất màu lắm cá, lình xình làm chi?

Phú Yên Ai ơi, đã quyết thì hành, Đã đan thì lận tròn vành mới thôi.

Ai ơi, liệu sức mà bê Chớ đừng cố mạng là đồ cả mô.

Ai cho mới chuộng, cũ dông, Mà mới anh chuộng, cũ anh mong phỉnh phờ?

Ai làm điểu nọ xa mai, Chàng xa thiếp cách lâm hồi ai cũng buồn.

Ai làm đó thảm đây sầu Lao lư trong dạ như dầu ép non.

Ai làm lá rụng cành rơi, Dĩa nghiêng, cá đổ rã rời đôi ta?

Ai làm loan phụng rẽ bầy, Cho em đau khổ làm vầy trời ơi!

Ai làm mối nhợ xe lơi, Hồng nam nhạn bắc, khổ hai nơi khó tìm.

Ai làm nên đó xa đây

Nên con chèo bẻo xa cây măng vòi.

Ai làm nên nỗi chồng chê Làm gạo quên sảy, quên giê, quên sàng. Bởi anh lấp ló ngoài đàng, Nên em quên sảy, quên sàng, quên giê.

Phú YênAi làm thiếp rã chàng rời Em nắm dây tơ tạo, quớ ông trời em than!

Ai về Bình Định mà coi, Con gái Bình Định múa roi đi quyền.Ai về Bình Định thăm cha Phú yên thăm mẹ, KhánhHòa thăm em.* Có Bản khác: Anh về Bình Định thăm cha, Ai về Bình định mà coi Con gái Bình Định múa roi đi quyền. * Hoặc: Con gái Bình Ðịnh cầm roi dạy chồng An Dương Vương mất cái nỏ thần Cũng vì con gái phản bầm Mỵ Châu.An Dân, Xuân Thọ chia hai Chỉ vì cái đỉnh Xuân Đài làm ranh* Đèo Xuân Đài: Hay Đèo Gành Đỏ là ranh giới thiên nhiên của Xã An Dân, huyện Tuy An và Xuân Thọ Sông Cầu Áng mây che ngọn Núi Sầm Rủ nhau ta đến tìm trầm Phú Yên. Núi cao còn có kiền kiền, Giáng hương, gõ, trắc, khắp miền tiếng vang.Anh đưa hộp kiếng, Em bỏ chữ tang tình, Nay mai về trển mở ra nhìn thấy em.

Anh đừng có nói bá nhăng, Em chưa gá nghĩa kim bằng nơi đâu.

Anh đừng ham nón thiếc quai thao, Đừng ham áo tốt mà mau phụ phàng. Áo đen em tra bộ nút vàng Sao anh không nghĩ phận chàng ngày xưa Hồi nào đi sớm về trưa Hồi lạnh hồi lẽo em đưa miếng trầu Bây giờ anh lại tham giàu Ham nơi chín chục dãy ruộng Ham bầu mười dây Anh buồn có chốn giải khuây Em buồn thất thể như giây buộc mình* Bản Phú Yên chỉ có hai câu đầu Anh đừng lên xuống đêm hôm,

Tiếng thá gian đàm tiếu nam nồm cực em.* Hoặc: Thế gian đàm tiếu nam nồm cực em. Anh đã cho em lắm nỗi tư lương, Đêm nằm dật dựa ngậm sương kêu trời…* Dị bản: Anh để em lắm nỗi tư lương, Đêm em nằm dật dựa ngậm sương kêu trời; (Dật dựa = Vật vờ) Phú Yên Anh đi lưới quát, lưới mành Lăng tiu bạc má để dành cho em.Anh đi lên xuống được gì đâu na? Thôi thôi đừng nói nữa nà, Được hay hổng được, chứng cớ mà còn đây. Ánh bước chân lên Đèo Cả Anh trông sang Vạn Giã, Anh ngó lại Tu Bông, Biết rằng cha mẹ đành không, Anh chờ em đợi, uổng công hai đàng…* Đèo Cả : Đèo dài 18KM, ranh giới tự nhiên giữa Phú Yên, Khánh Hòa Anh bây giờ như con cuốc (nó) kêu tu hoa, Nó lẻ đâu (đôi) nó lẻ bạn, ối chu cha là buồn!* Mược: * Mược: Mặc kệ, không đếm xỉa tới Phú Yên Anh cầm sào cho giỏi, Anh bỏ ống dọi cho thông, Chàng ơi, thuyền lướt giữa dòng, Tố dông ai mược tố, đững có dông bỏ nàng.* Đững: Đừng có như vậy Anh chê em xấu Em lấy thấu chồng quan Mai sau trát chạy về làng Bắt anh gánh gạch lót đàng em đi…Anh chèo thuyền ra biển, Anh câu con cá diễn ba gang, Đem lên Hòn Gió thăm nàng (l) Bệnh tình mau mạnh, kết đàng nghĩa nhân.* Địa danh thuộc tỉnh Phú Yên. Anh cho em một cặp áo dà, Một cặp quần thay ống, hai giạ mà lang khô…Anh có thương thì thương cho chắc Có dục dặc thì dục dặc cho luôn.

Anh có vợ chưa, phải thưa cho thiệt Chớ em đây ở xa lầm lỡ tội nghiệp lắm nà.

Anh có vợ rồi, như mã có cương Ngõ anh – anh đứng, đàng trường em đi.

Anh dìa em ở lại quạnh hiu, Dặn lòng ai dỗ đừng xiêu, Không mai thì mốt xế chiều có anh.

Anh dìa mua gỗ Hoà Đa Cất nhà xiên trính, tháng ba em dìa.

Anh dìa thắt rế kim cang, Bán đôi đũa bếp cưới nàng còn dư.

Anh hỏi em cột phướn ai trồng Đá Bia ai dựng, Gành Rồng ai xây – Cột phướn ông Tề Thiên trồng Đá Bia trời dựng, Gành Rồng trời xây* Núi Đá Bia: Núi Mẹ Bồng Con hay núi Vọng Phu, Trên đỉnh cao ở Đèo Cả; Gành Rồng một địa danh ở Tuy An, Phú Yên. Cột phướn: Cây nêu

Anh không nhớ khi têm trầu bằng cái lông nhím Anh không nhớ khi ngồi bụi chim chim Thò tay gút lá lại thêm khóc thầmAnh mà cha mẹ chẳng ưa Thử cau cau bộng, thử dừa dừa non.* Hoặc: Anh yêu cha mẹ chẳng ưa Anh nghèo, chớ dòng họ anh đông Mỗi người một đồng cũng cưới được em. – Tưởng rằng tiền túi anh quăng ra, Ai dè tiền góp, quá cha ăn mày.Anh nói mần sao cho vạc lẽ ra Để em về đi chợ cho cha mẹ già nghỉ ngơi.

Anh ra dìa (về) em khổng dám cầm, Hai tay áo chít ướt đầm như mưa.

Anh ra dìa không có gì đưa, Giở trong bâu áo thấy thơ em đề.

Anh sầu làm chi lắm bệnh mần vầy Để em đi tìm thầy hốt thuốc cho anh.

Anh về ở ngoải chi lâu, Chiều chiều em đứng hàng dâu ngó chừng. Hai hàng nước mắt rưng rưng Chàng xa thiếp cách, dậm chưn kêu trời Vắn hơi kêu khổng tới trời Nghĩa ra đằng nghĩa, duyên rời đằng duyên* Bản Phú Yên chỉ có 2 câu đầu; Ngoải = Ngoài đó Khánh Hòa Anh về làm rể dưới Đăng Bỏ em kéo vải sáng trăng một mìnhAnh về trồng chuối bực bầu Trái ăn, lá rọc, bỏ tàu bơ vơ.

Anh với em như cá trong đìa Nhứt sanh, nhì tử, đừng lìa mới khôn.

Anh xa em tiếc hủy tiếc hoài, Tiếc trong nhan sắc, tiếc ngoài khuê môn.

Anh xa em, xa phức cho rồi Tỷ như món nợ trả rồi nhẹ lo!

Áo rách còn bốn chéo đinh, Sao anh không nghĩ chút tình em may?Bước chân lên Đèo Cả Thấy mả ông Cao Biền Có đôi chim hạc đang chuyền nhành mai* Đèo Cả: Chia ranh phận Tuy Hòa và Khánh Hòa, dài 18KMKM; Theo truyền thuyết Cao Biền khi đi phá long mạch nớc Nam, đánh với thần Đá Bia và chết tại đây. Cao Biền có mộ giả nhiều nơi trong nước Nam. Mộ thật ở bên Tàu Bước chân lên đèo Cả Trông sang Vạn Giả Ngó xuống Tu Bông Biết rằng cha mẹ đành không Anh chờ, em đợi uổng công hai đàng* Đèo Cả: Chia ranh phận Tuy Hòa và Khánh Hòa, Phía Bắc của thắng cảnh Đại Lãnh, Khánh Hòa Phú Yên Bước chân thình thịch, cúi đầu Bôn ba đây đó, dãi dầu nắng mưaBướm ong chật rật chàng ràng, Bông nào tươi nó đậu, bông nào tàn nó dông.

Bạn cũ ơi hiệp lại như xưa Biết ông trời ổng nắng, ổng mưa bữa nào

Bạn chê ta không xứng làm thơ, Bạn về xứ nẫu ngẩn ngơ nẫu cười.* Nẫu: Người ta, Bọn họ Bạn phỉnh ta ngặt đà quá ngặt, Đêm thảm ngày sầu nước mắt nhỏ sa.Bầu non ong đút nó eo Tuổi tui còn nhỏ, mỡ mèo gì đâu!* Đút = Đốt Bắp ra mấy lóng, bắp đóng răng chàn Em hỏi anh mấy tuổi mà chàng ràng mấy nơi?Bẻ bông mà cắm lục bình ) Nẫu có xa mược nẫu, đôi đứa mình không xa.* Nẫu: Người ta, Bọn họ; * Mược: * Mược: Mặc kệ, không đếm xỉa tới Bẻ bông mà cắm lục bình, Mùi thơm ai hửi, bắt mình chịu oan.Bệnh nặng chớ chạy lung tung Đói bụng chớ vội ăn vung ăn vài (hihihi)

Bỏ trốn ống chỉ Đồng Nai Nợ đòi không được, họ chửi dài họ nghe.

Bốn phía thềm anh xây đá ong, Nền nhà dện sỏi thì xong đàng hoàng…

Bổn phận em nghèo than trước anh hay, Anh nghe em đã tỏ bày, Lâm vô chồng vợ đững có day giàu nghèo.

Bụng bí rợ ở đợ mà ănBữa nay đà treo yết bảng đề, Ai học hay đậu Trạng, ai rớt về học thêm.

Bà con cô bác sum vầy, Còn một lễ cưới, anh bầy hầy làm chi ?

Ba giận thì má dẫy na, Miệng cười giả lả thôi mà mình ơi.

Ba năm nằm mả tư lư Em mảng lo tuần tự, gia nghiệp hư đó chàng!Ba năm tang chế chịu chung, Mũ rơm anh đội, áo mùng em mang.

Bài tứ sắc tím, đỏ, ngại vàng, Cái khăn bố nhiễu bịt ngang trên đầu.

Bàn tay đỏ ửng như son Không người danh tướng cũng con học hành

Bàn tay gà bới thì khó Bàn tay chó bới thì giàu* Tay gà bới: năm ngón xòe ra, bàn tay chó bới: năm ngón chụm lại

Bàn tay ngang lại lắm lông Là người nhục dục ắt không phải vừaBánh bò trục lúc không tai Bánh in rời rạc, dện hoài không in.* Trục lúc = Tròn quay . Dện = Nện Bao giờ em đặng lời nguyền, Bỏ công em bổ thuốc mấy quan tiền thuở xưa.Bây giờ đặng chữ cầu hôn, Ơn cha chưa trả sao anh nôn kết nguyền.

Bây giờ anh đặng vinh quy, Anh ham nơi quờn quới, sá gì thân tôi.

Bây giờ hỏi thiệt anh đây, Tại cha, tại mẹ hay rày tại anh?Cầm chài mà hihihi xuống sông, Cái mũ thì mất, cái cong thì còn.

Cực chi da diết diết da Áo em hai vạt trải ra anh nằm.

Cái sọ trọc như không có tóc Kém công danh lao lực về sau

Cái trã trong bếp ném phăng Cái chén trong sóng cũng văng ra ngoài

Biết làm sao biến đặng cây kim, Ở trong bâu áo mà tìm lòng son?

Bong bóng bay như nhựa dầu lai, Nói chơi đôi chuyện, nhà ai nấy dìa.

Bông tai xi bạc xi đồng Mua đeo cho khéo cho chồng nó mê.

Buồn hư rồi lại buồn hao Liều mình tự ải ra nhào biển Đông.

Buồn như chàng còn chốn giải khuây, Buồn như em thắt thể xe dây buộc mình.

Buông câu thả nhợ cho dài, Họa may con cá lạc loài cắn câu.

Posted in Tagged Ngọt Ngào Lời Quê Xứ NẫuCa Dao Phú Yên bổ Túc, Ngô Sao Kim

Lời Giới Thiệu Ở các vùng nông thôn Tuy Hoà – phú Yên, mỗi khi có dịp đi qua, ta chỉ để ý một chút, thế nào cũng lắng nghe được một vài giọng ru em văng. vẳng êm tai. Lời ru với âm thể dịu dàng, giọng ru nghe như tất cả những gì thân quý nâng niu vỗ về, như dắt dẫn ta vào cuộc sống Hát ru – một loại hình văn hoá văn nbơhệ phi vật thể, nó được truyền dạy một cách tự nhiên trong rộng rãi quần chúng qua từ thế hệ này đến thệ hệ khác. Nó không mất đi, nhưng qua theo dõi nó -còn phát triển biến tấu ngữ âm, ngữ điệu từng địa phương. Vì sao ở Bắc Việt Nam thì “ầu ơ” , từ Quảng Nam trở ra thì “hà ơi rồi “ả ơi” ở Phú Yên trở vào phổ biến là “ơ… hời…”, không còn ầu ơi, hà ơi hay à ơi. Hiểu theo truyền thuyết vùng đất phía Bắc “ầu ơi xuất phát nguồn gốc dân tộc (1) Đông Hòa và Tây Hòa sống từ nông nghiệp. Cha mẹ nhìn giàn bầu và dây bí-ra trái trên giàn nên ru: “Bầu ơi thương lấy bí cùng Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn” và ‘bầu ơi” lặp đi lặp lại.. Dần dần nhiều thế hệ sau người Việt bỏ chữ bầu ơi mà là “ầu ơi”. Rồi dần dần người Việt di cư vào phía Nam phải bám vào những dòng sông, con suối ở dọc theo triền sông mà phát triển sản xuất cho nên “hà ơi” Nước ơi! Thơ Tố Hữu: – “Hà ơi” tiếng mẹ ru nhè nhẹ Cay đắng bao nhiêu nỗi đoạn trường” Và biến thể dần còn à ơi: “À ơi con ngủ đi con Cha con trả nợ nước non chưa về” Bởi là một văn hoá phi vật thể, làn điệu không ký âm và vật thể hoá được nên mỗi vùng hát ru có khác nhau. Song tiếng ru luôn vẫn có âm điệu nhẹ nhàng êm ái làm cho trẻ dễ ngủ ngon, và cho dù có biến tấu biến thể ngữ âm ngữ điệu thế nào đều dựa ngữ điệu êm ái cốt ru cho bé ngủ. .. Trẻ 9-10 tuổi ru em thì chúng ru theo kiểu của chúng, vừa đưa võng vừa hát, tiếng hát với tiết tấu nhanh hơn: – “Ơi hời – hơi hời Một mai hơ, con cá hớ, hoá rồng hờ Đền ơn mà cha mẹ hờ là kẻo công, thành sanh thành, hời “ơ hời ” Người lớn thì hát ru với tiết tấu chậm hơn, ngữ điệu êm ái hơn, cũng: – “Hời – ơ – hời Một mai hơ, con cá hớ, hoá rồng hờ Này đền ơn mà cha mẹ hờ là kẻo công, thành sanh thành hời – ơ – hời” Cũng câu hát đó nhưng ngữ điệu lại có chỗ luyến láy khác: “Ơ hời, một mai “hơ hơ” con cá hoá rồng… Đền ơn mà cha mẹ hờ 1à à à kẻo công ờ sanh thành”. Có nhiều người đàn ông đưa con bằng cả điệu bả theo bài “Hận vì bọn quân thù tàn bạo Đại Cồ Việt Sơn hà đảo điên Hận nghì thu chứa đầy tâm huyết Ngó về Bắc nghiến răng chung thề Đội trời chung chẳng dung quân giặc . Theo điệu bá lịnh, bài hát này cứ hát đi hát lại cho đến khi trẻ ngủ, và cho đến nay tân nhạc phát triển khắp chốn thì một số cô khi hát đưa con cũng hát cả những bài hát tân nhạc, lựa nhừng bài có chất liệu dân ca. Thực ra trẻ em Việt Nam không phải chỉ được nuôi lớn bằng bầu sữa mẹ, mà trẻ con còn được nuôi lớn bằng những lời ru của mẹ, của bà, của anh, của chị. Khoa học đã chứng minh rằng: “Trẻ em còn biết lắng nghe lời ru từ khi còn nằm trong bụng mẹ”. Và lời ru ấy vẫn luôn bay bổng theo suốt cuộc đời của con người, rằng: – “Một mai con cá hoá rồng Đền ơn cha mẹ kẻo công sinh thành” Là lời mong mỏi của mẹ cha từ con cá sẽ thành rồng để báo hiếu công sanh thành dường dục. Hoặc: – “Dù con đi hết cuộc đời Vẫn chưa đi hết những lời mẹ ru … ” Từ thuở sơ sinh, em bé nghe lời ru dịu dàng cho dễ ngủ, nhưng càng lớn lên, suy ngẫm lại những lời ru và âm điệu ru, ta mới thấy trong đó bao hàm nhiều ý nghĩa. Ngô Sao Kim Posted in Tagged Sưu Tập Trong Hát RuLời Giới Thiệu – Ca Dao Trong Hát Ru ở Tây Hòa, Ngô Sao Kim, Phú Yên, Tuy Hòa

Ca Dao Tục Ngữ Về Biển

Sông sâu mà biển cũng sâu Muốn ăn cá lớn, rong câu cho dài

Dốc lòng trồng cúc bẻ bông Ngó ra ngoài biển thấy ông đưa đò Anh ở làm sao cho biết đói biết no Biết ra khơi về lộng đây em lo kết nguyền

Trời sinh có biển có nguồn Có ta, có bạn, còn buồn nỗi chi?

Tháng chín mưa giông thuyền mong ghé bến Từ nơi bãi biển qua đến buổi chợ chiều Nuôi con chồng vợ hẩm hiu Nhà tranh một mái tiêu điều nắng mưa

Động bể đông bắc nồi rang thóc Động bể bắc đổ thóc ra phơi

Sự đời nghĩ cũng nực cười Một con cá lội mấy người thả câu Anh về xẻ gỗ bắc cầu Non cao anh vượt biển sâu anh dò Bây giờ sao chẳng bén cho Xa xôi cách mấy lần đò cũng đi

Trời cao hơn trán Trăng sáng hơn đèn Kèn kêu hơn quyển Biển rộng hơn sông Anh đừng thương trước uổng công Chờ cho thiệt vợ, thiệt chồng hãy thương

Ai về em gởi bức thơ Hỏi người bạn cũ bây giờ nơi nao Non kia ai đắp mà cao Sông kia, biển nọ ai đào mà sâu

Non cao, biển cả Con chim tra trả tìm mồi Khi mô vật đổi sao dời Đất Quảng Nam hết nước mới hết người tài hoa

Bãi biển Nha Trang mịn màng, trắng trẻo Nước trong leo lẻo, gió mát trăng thanh Đêm đêm thơ thẩn một mình Đố sao cho khỏi vướng tình nước mây?

Ngó lên trên rừng thấy cặp cu đang đá Ngó về dưới biển thấy cặp cá đang đua Biểu anh về lập miếu thờ vua Lập lăng thờ mẹ, lập chùa thờ cha.

Ngó lên rừng thấy cặp cua đang đá Ngó xuống biển thấy cặp cá đang đua Biểu anh về lập miếu thờ vua Lập lăng thờ mẹ, lập chùa thờ cha.

Ngó lên rừng thấy cặp cu đương đá, Ngó về Rạch Giá thấy cặp cá đương đua. Anh về lập miếu thờ vua, Lập trang thờ mẹ, lập chùa thờ cha.

Ngó lên trời thấy mây giăng tứ diện, Ngó xuống biển thấy chim liệng cá đua. Anh về lập miễu thờ vua, Lập trang thờ mẹ, lập chùa thờ cha.

Biển cạn, sông cạn, lòng qua không cạn Núi lở non mòn, ngỡi bạn không quên Ðường còn đi xuống đi lên, Tình qua nghĩa bậu quyết nên vợ chồng.

Sông cạn, biển cạn lòng ta không cạn Núi lở non mòn, nghĩa bạn không quên Đường còn đi xuống đi lên Ơn bạn bằng biển, ta đền bằng non Đường mòn duyên nợ không mòn Chết thì mới hết, sống còn gặp nhau Lời nguyền trước cũng như sau Em không phụ khó, ham giàu ở đâu

Sông sâu còn có kẻ dò Lòng người nham hiểm ai đo cho cùng

Lụa tốt xem biên Người hiền xem tướng

Hòn đá đóng rong vì dòng nước chảy Hòn đá bạc đầu vì bởi sương sa Em thương anh không dám nói ra Sợ mẹ bằng biển, sợ cha bằng trời Anh với em cũng muốn kết đôi Sợ vầng mây bạc trên trời mau tan.

Đố ai tát bể Đông Khê Tát sông Bồ Đề, nhổ mạ cấy chiêm

Ca Dao, Tục Ngữ Về Quảng Ninh

Câu ca dao, tục ngữ Quảng Ninh

Tục ngữ ca dao về chốn tâm linh

*Trăm năm tích đức tu hànhChưa đi Yên Tử chưa thành quả tu.

* Ai đi Yên Tử cùng anhKhói hương nghi ngút còn vương hạ Trần.

* Nào ai quyết chí tu hànhHãy về Yên Tử mới đành làm tu.

*Lần theo dấu tích ngàn xưaBảy trăm năm ấy bây giờ còn lưu.

* Vĩnh Nghiêm, Yên Tử, Quỳnh LâmAi chưa đến đó thiền tâm chưa đành.

*Miếu Đức Ông là nơi Cửa SuốtKhách vẫn lại thương nhớ cùng dâng.

* Bao giờ sấm chớp Chùa LôiCon ơi nhớ dậy mang nồi ra sân.

* Mồng bảy hội miếu Tiên CôngDưới là đánh vật trên rồng phi bay.Đêm thì hát đúm vui thayBên này thi cấy, bên đây đua thuyền.

*Chùa Quỳnh vui lắm ai ơiTrốn cha, trốn mẹ mà chơi Chùa Quỳnh.

* Chùa Quỳnh khánh đá, chuông đồngMuốn chơi thì lấy của chồng mà chơi.

Tục ngữ ca dao thời kì kháng chiến chống Pháp

* Vua thua ông huyện Hoành Bồ.

* Cọp dữ Mông Dương, nước độc Hà TuDa dày, bụng ỏng, mặt phù, chân sâu.

*Chưa đi chưa biết Vàng Danh Đi ra khốn khổ thân anh thế này.

*Chưa đi chưa biết Vàng DanhMá hồng để lại, má xanh mang về.*Ai đi Uông Bí, Quảng HồngCó đoàn vệ quốc dân công qua đèoAi về cho ta về theoCó sông cũng lội , có đèo cũng qua.

*Sông sâu còn có kẻ dòTội ác chủ mỏ ai dò cho ra.

* Đào than cho nó làm giàuXúc vàng đem đổ xuống tàu cho Tây.

* ở quê cái khổ bám theoRa mỏ cái khổ nó trèo lên lưng.

* Đau đẻ cũng phải xúc thanĐẻ rơi cũng mặc kêu van hững hờ.

*Lầm than cực khổ thế nàyXúc than cuốc đất suốt ngày lọ lem.

*Khi xưa nghe tiếng còi tầmNhư nghe tiếng vọng từ âm phủ về.

* Thẻ tôi lĩnh có hai đồngÔng cai lĩnh hộ trừ công năm hào.

*Cây mắm cò quămCây sú cù queoThắt lưng cho chặt mà theo anh vềĂn cơm với cá mòi heLấy chồng Cẩm Phả đun xe suốt đời.

* Ai ra Cẩm Phả mà xemRừng xanh ngăn ngắt, đất đen sì sìĐã làm cái kiếp cu liCòn gì là đẹp còn gì là vui.

* Đồn Cẩm Phả sơn hà bát ngátHuyện Hoành Bồ đồi cát mênh môngAi ơi, đứng lại mà trôngKìa khe nước độc, nọ ông hùm giàViệc gì mà rủ nhau raLàm ăn cực khổ nghĩ mà tủi thân.

* Ai về Yên Dưỡng, Hoành MôMà xem quân lính cụ Hồ sang sôngĐêm ngày mải mê chiến côngThoáng nom như có cả chồng em kia.

* Thuyền than mà đậu bến thanThương anh vất vả cơ hàn nắng mưa.* Thuyền than đậu bến đen sìAnh không ra mỏ lấy gì em ăn.

Ca dao tục ngữ giao duyên

* Ai về chợ huyện Thanh Vân

Thành Ngữ, Tục Ngữ, Ca Dao Về Rắn

Hang hùm nọc rắn: Còn gọi là hang hùm miệng rắn, chỉ nơi nguy hiểm đến tánh mạng.

Vẽ rồng vẽ rắn: Bày đặt thêm nhiều chuyên đề cho sự việc càng rắc rối thêm.

Khẩu Phật tam xà: Nghĩa đen là miệng Phật lòng rắn, ý nói những kẻ bề ngoài miệng nói ra toàn chuyện đạo đức nhưng trong lòng ẩn chứa toàn chuyện gian ác.

Rắn đến nhà không đánh thành quái: ý nói nuôi dưỡng kẻ xấu ở trong nhà thì có ngày nó sẽ hại mình.

Oai oái như rắn bắt nhái: Chê trách những kẻ hay kêu la những chuyện không đáng.

Rắn rết bò vào, cóc nhái bò ra: Chỉ một nơi hoang vu không có người qua lại.

Rắn Mai tại chỗ, rắn Hổ về nhà: (Mai là mai gầm, hổ là hổ mang) đây là hai loài rắn độc cắn người đưa đến cái chết tức thời

Rắn trong lỗ bò ra: Lời nói khéo léo khiến ai nghe cũng phải xiêu lòng.

Rắn đổ nọc cho lươn: Đổ lỗi cho kẻ khác

Như rắn mất đầu: Không người chỉ huy mất phương hướng.

Len lét như rắn mồng năm: ý nói sợ sét, nhút nhát.

Vẽ rắn thêm chân: Bịa đặt thêm nhiều chuyện để sự việc thêm khó khăn, rắc rối.

Cõng rắn con gà nhà: Hành động phản bội lại nhân dân.

Ăngià rắn lột, người già người tụt vào săng: Câu nói đùa, nói lên quy luật tự nhiên của con người là mọi người rồi ai cũng phải chết.

Cha hổ mang đẻ con liu điu: Hổ mang và liu điu là hai giống rắn, cha độc ác thì sanh con cũng độc ác.

Liu điu lại nở ra dòng liu điu: ý nói cha nào, con nấy.

Thằn lằn, rắn ráo: Chỉ những kẻ không đứng đắn.

Nói rắn nói rồng: Nói dài dòng những chuyện không đâu

Thuồng luồng ở cạn: ý nói người không phát huy được tác dụng vì ở xa môi trường của mình.

Thẳng như rắn bò: Có ý mỉa mai ai.

Bạnh như cổ hổ mang: Chỉ sự so sánh.

Thao láo như mắt rắn ráo: Mắt mở to. Chỉ sự so sánh giữa mắt người và mắt rắn.

Sư hổ mang, vãi rắn rết: Chỉ những người tu hành giả nhân giả nghĩa.

Rắn đi còn đầm lại: ý nói mầm độc hại đã trừ khử nhưng di căn gốc rễ vẫn còn.

Đánh rắn giữa khúc: Chỉ tính chất và việc làm không triệt để để khử trừ mầm độc hại.

Đánh rắn phải đánh dập đầu: ý nói muốn trừ khử mầm độc hại phải diệt tận gốc rễ.

– Tuổi Tỵ rắn ở bọng cây Nằm khoanh trong bụng có hay chuyện gì! – Cần chi cá lóc, cá trê Thịt chuột, thịt rắn nhậu mê hơn nhiều. Hi. – Câu đố: Con gì trườn dọc bờ ao Bắt ếch, bắt nhái le vào le ra? TVT sưu tầm

Trần Văn Thọ @ 22:32 21/12/2012 Số lượt xem: 4933